The Limits of Individualizing Parenthood in Serbia: Study of Gender Socialization of Children
DOI:
https://doi.org/10.2298/FID1903399CKeywords:
familism, individualization, parenthood, upbringing practices, gender socializationAbstract
This paper seeks to explore the limits of individualizing parenthood in Serbia, gleaned from the example of gender socialization of children. The main thesis is that the noted limits to individualization of parenthood in contemporary society have a particular Serbian manifestation due to the country’s familism. The study traces the ideology of familism through normative aspects of gender structures within contemporary Serbian society, that is, by analyzing the presence and forms of expression of the patriarchal matrix in upbringing practices of parents, the most significant element of which is the ethics of good parenthood. The analysis shows that individualization of parenthood and more egalitarian patterns of gender socialization occur above all due to the dynamic within the marital relationship, one which abandons the concept of sacrificial parenthood. The analysis presented here is based on data collected in empirical research of upbringing practices in contemporary Serbia.
References
Babović, Marija (2009), Postsocijalistička transformacija i socio–ekonomske strategije domaćinstava i pojedinaca u Srbiji. Belgrade: ISIFF.
Babović, Marija, Dragan Stanojević, Jelena Milinović, Irena Petrović, Stefan Stefanović. (2016), Rodne nejednakosti u Republici Srpskoj iz perspektive životnih tokova. Banja Luka: Gender centar – Centar za jednakost i ravnopravnost polova Vlade Republike Srpske.
Beck, Ulrich (1997), “Democratization of the Family”, Childhood 4(2): 151–168.
Beck, Ulrich, Elisabeth Beck-Gernsheim (2002), Individualization. London: Sage.
Bek, Ulrich (2001), Rizično društvo. Belgrade: Filip Višnjić.
Blagojević, Marina (2002), “Žene i muškarci u Srbiji 1990–2000: urodnjavanje cene haosa”, in Silvano Bolčić, Anđelka Milić (eds.), Srbija krajem milenijuma: razaranje društva, promene i svakodnevni život. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 283–314.
Bobić Mirjana (2013), Postmoderne populacione studije. Demografija kao intersekcija. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta.
–. (2010), „Partnerstvo kao porodični podsistem“, in Anđelka Milić, Smiljka Tomanović, Milana Ljubičić, Nada Sekulić, Mirjana Bobić, Vesna Miletić-Stepanović, Dragan Stanojević (eds.), Vreme porodica: Sociološka studija o porodičnoj transformaciji u savremenoj Srbiji. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 201–215.
–. (2006), “Blokirana transformacija bračnosti u Srbiji – Kašnjenje ili izostanak „Druge demografske tranzicije“?”, in Smiljka Tomanović (ed.), Društvo u previranju, Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 121–139.
Corbin, Juliet, Anselm Strauss (1990), “Grounded Theory Research: Procedures, Canons and Evaluation Criteria”, Qualitative Sociology 13(1): 3–21.
Ćeriman, Jelena, Irena Fiket and Krisztina Ráczs (eds.) (2018), Žongliranje između patrijarhata i prekarijata: Usklađivanje porodičnih i profesionalnih obaveza akademskih radnica. Beograd: Univerzitet, Institut za filozofiju i društvenu teoriju : Centar za etiku, pravo i primenjenu filozofiju.
Fiket, Irena (2018), “(I dalje) dupli teret na leđima (akademskih) radnica?”, in Jelena Ćeriman, Irena Fiket, Krisztina Rácz (eds.), Žongliranje između patrijarhata i prekarijata: Usklađivanje porodičnih i profesionalnih obaveza akademskih radnica, Beograd: Univerzitet, Institut za filozofiju i društvenu teoriju: Centar za etiku, pravo i primenjenu filozofiju, pp. 25–44.
Giddens, Anthony (1979), Central Problems in Social Theory. London: Macmillan.
Jordan, Ellen and Angela Cowan (2009), “Warrior Narratives in the Kindergarten Classroom: Renegotiating the Social Contract?”, in Michael S. Kimmel, Michael A. Messner (eds.), Men’s lives (eighth edition), Boston: Allyn & Bacon, pp. 39–51.
Lazić, Mladen (2011), Čekajući kapitalizam. Belgrade: Službeni glasnik.
Milić, Anđelka (2010), “Porodične vrednosne orijentacije – vrednosni raskol”, in Anđelka Milić, Smiljka Tomanović, Milana Ljubičić, Nada Sekulić, Mirjana Bobić, Vesna Miletić-Stepanović, Dragan Stanojević (eds.), Vreme porodica: Sociološka studija o porodičnoj transformaciji u savremenoj Srbiji. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 235–256.
–. (2004), “Transformacija porodice i domaćinstava – zastoj i strategije preživljavanja”, in Anđelka Milić (ed.), Društvena transformacija i strategije društvenih grupa: svakodnevica Srbije na početku trećeg milenijuma, Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 315–345.
Papić, Žarana (1997), Polnost i kultura. Belgrade: XX vek.
Parsons, Talkot (2009), Društveni sistem i drugi ogledi. Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića, Novi Sad.
Pavlović, Zoran (2007), “Is There a Socio–demographic Model of Acceptance of Postmaterialist Values? The Case of Serbia”, Sociologija 51(2): 177–188.
Pešić, Jelena (2010), “Patrijarhalnost na Zapadnom Balkanu. Komparativna analiza vrednosnih orijentacija”, in Anđelka Milić, Smiljka Tomanović (eds.), Porodice u Srbiji danas u komparativnoj perspektivi, Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 169–185.
–. (2006), “Persistence of Traditionalist Value Orientations in Serbia”, Sociologija 48(4): 289–307.
Risman, J. Barbara (2009). “From Doing to Undoing: Gender as We Know It.” Gender and Society 23(1): 81–84.
Stanojević, Dragan (2018), Novo očinstvo u Srbiji: sociološka studija o praksama i identitetima očeva, Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta.
–. (2015), Oblikovanje novog očinstva kroz prakse očeva u Srbiji, doctoral thesis defended at Faculty of Philosophy of University of Belgrade.
Tomanović, Smiljka (1993), “Socijalizacija kao praksa socijalne reprodukcije u delima Entoni Gidensa i Pjera Burdijea”, Sociološki pregled 27 (1–4): 303–315.
Tomanović-Mihajlović, Smiljka (1997), Detinjstvo u Rakovici: svakodnevni život dece u radničkoj porodici, Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta.
Tomanović, Smiljka (2004a), Sociologija detinjstva, Belgrade: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.
Tomanović, Smiljka (2004b), “Roditeljstvo u transformaciji: kapitali, problemi, strategije”, in Anđelka Milić (ed.), Društvena transformacija i strategije društvenih grupa: svakodnevica Srbije na početku trećeg milenijuma. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 349–375.
Tomanović, Smiljka, Suzana Ignjatović (2004), “Mladi u tranziciji: između porodice porekla i porodice opredeljenja”, in Srećko Mihailović (ed.), Mladi zagubljeni u tranziciji, Beograd: Centar za proučavanje alternativa, pp. 39–64.
Tomanović, Smiljka (2010a), Odrastanje u Beogradu: oblikovanje socijalnih biografija mladih u porodicama dva društvena sloja. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta.
Tomanović, Smiljka (2010b), “Odlike roditeljstva”, Anđelka Milić, Smiljka Tomanović, Milana Ljubičić, Nada Sekulić, Mirjana Bobić, Vesna Miletić-Stepanović, Dragan Stanojević (eds.), Vreme porodica: Sociološka studija o porodičnoj transformaciji u savremenoj Srbiji. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 177–194.
Tomanović, Smiljka, Dragan Stanojević (2015), Mladi u Srbiji 2015. Stanja, opažanja, verovanja i nadanja. Belgrade: Friedrich Ebert Stiftung i SeConS.
Tomanović, Smiljka (2017), “Roditeljstvo između familizma i individualizacije: primer Srbije”, in Suzana Ignjatović, Aleksanda Bošković (eds.). Individualizam. Beograd: Institut društvenih nauka, pp. 162–181.
Tuzin, Donald (2004): “Male Bonding”, in Michael Kimmel and Amy Aronson (eds.) Men and Masculinities: A Social, Cultural, and Historical Encyclopedia. Santa Barbara, California: ABC-CLIO Corporate.
Zajović, Staša, Ljupka Kovačević (eds.) (2012), Feministička etika brige: čitanka/reader. Beograd: Žene u crnom: Anima.
Walby, Sylvia (1991), Theorizing Patriarchy. Oxford: Basil Blackwell.
Babović, Marija, Dragan Stanojević, Jelena Milinović, Irena Petrović, Stefan Stefanović. (2016), Rodne nejednakosti u Republici Srpskoj iz perspektive životnih tokova. Banja Luka: Gender centar – Centar za jednakost i ravnopravnost polova Vlade Republike Srpske.
Beck, Ulrich (1997), “Democratization of the Family”, Childhood 4(2): 151–168.
Beck, Ulrich, Elisabeth Beck-Gernsheim (2002), Individualization. London: Sage.
Bek, Ulrich (2001), Rizično društvo. Belgrade: Filip Višnjić.
Blagojević, Marina (2002), “Žene i muškarci u Srbiji 1990–2000: urodnjavanje cene haosa”, in Silvano Bolčić, Anđelka Milić (eds.), Srbija krajem milenijuma: razaranje društva, promene i svakodnevni život. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 283–314.
Bobić Mirjana (2013), Postmoderne populacione studije. Demografija kao intersekcija. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta.
–. (2010), „Partnerstvo kao porodični podsistem“, in Anđelka Milić, Smiljka Tomanović, Milana Ljubičić, Nada Sekulić, Mirjana Bobić, Vesna Miletić-Stepanović, Dragan Stanojević (eds.), Vreme porodica: Sociološka studija o porodičnoj transformaciji u savremenoj Srbiji. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 201–215.
–. (2006), “Blokirana transformacija bračnosti u Srbiji – Kašnjenje ili izostanak „Druge demografske tranzicije“?”, in Smiljka Tomanović (ed.), Društvo u previranju, Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 121–139.
Corbin, Juliet, Anselm Strauss (1990), “Grounded Theory Research: Procedures, Canons and Evaluation Criteria”, Qualitative Sociology 13(1): 3–21.
Ćeriman, Jelena, Irena Fiket and Krisztina Ráczs (eds.) (2018), Žongliranje između patrijarhata i prekarijata: Usklađivanje porodičnih i profesionalnih obaveza akademskih radnica. Beograd: Univerzitet, Institut za filozofiju i društvenu teoriju : Centar za etiku, pravo i primenjenu filozofiju.
Fiket, Irena (2018), “(I dalje) dupli teret na leđima (akademskih) radnica?”, in Jelena Ćeriman, Irena Fiket, Krisztina Rácz (eds.), Žongliranje između patrijarhata i prekarijata: Usklađivanje porodičnih i profesionalnih obaveza akademskih radnica, Beograd: Univerzitet, Institut za filozofiju i društvenu teoriju: Centar za etiku, pravo i primenjenu filozofiju, pp. 25–44.
Giddens, Anthony (1979), Central Problems in Social Theory. London: Macmillan.
Jordan, Ellen and Angela Cowan (2009), “Warrior Narratives in the Kindergarten Classroom: Renegotiating the Social Contract?”, in Michael S. Kimmel, Michael A. Messner (eds.), Men’s lives (eighth edition), Boston: Allyn & Bacon, pp. 39–51.
Lazić, Mladen (2011), Čekajući kapitalizam. Belgrade: Službeni glasnik.
Milić, Anđelka (2010), “Porodične vrednosne orijentacije – vrednosni raskol”, in Anđelka Milić, Smiljka Tomanović, Milana Ljubičić, Nada Sekulić, Mirjana Bobić, Vesna Miletić-Stepanović, Dragan Stanojević (eds.), Vreme porodica: Sociološka studija o porodičnoj transformaciji u savremenoj Srbiji. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 235–256.
–. (2004), “Transformacija porodice i domaćinstava – zastoj i strategije preživljavanja”, in Anđelka Milić (ed.), Društvena transformacija i strategije društvenih grupa: svakodnevica Srbije na početku trećeg milenijuma, Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 315–345.
Papić, Žarana (1997), Polnost i kultura. Belgrade: XX vek.
Parsons, Talkot (2009), Društveni sistem i drugi ogledi. Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića, Novi Sad.
Pavlović, Zoran (2007), “Is There a Socio–demographic Model of Acceptance of Postmaterialist Values? The Case of Serbia”, Sociologija 51(2): 177–188.
Pešić, Jelena (2010), “Patrijarhalnost na Zapadnom Balkanu. Komparativna analiza vrednosnih orijentacija”, in Anđelka Milić, Smiljka Tomanović (eds.), Porodice u Srbiji danas u komparativnoj perspektivi, Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 169–185.
–. (2006), “Persistence of Traditionalist Value Orientations in Serbia”, Sociologija 48(4): 289–307.
Risman, J. Barbara (2009). “From Doing to Undoing: Gender as We Know It.” Gender and Society 23(1): 81–84.
Stanojević, Dragan (2018), Novo očinstvo u Srbiji: sociološka studija o praksama i identitetima očeva, Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta.
–. (2015), Oblikovanje novog očinstva kroz prakse očeva u Srbiji, doctoral thesis defended at Faculty of Philosophy of University of Belgrade.
Tomanović, Smiljka (1993), “Socijalizacija kao praksa socijalne reprodukcije u delima Entoni Gidensa i Pjera Burdijea”, Sociološki pregled 27 (1–4): 303–315.
Tomanović-Mihajlović, Smiljka (1997), Detinjstvo u Rakovici: svakodnevni život dece u radničkoj porodici, Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta.
Tomanović, Smiljka (2004a), Sociologija detinjstva, Belgrade: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.
Tomanović, Smiljka (2004b), “Roditeljstvo u transformaciji: kapitali, problemi, strategije”, in Anđelka Milić (ed.), Društvena transformacija i strategije društvenih grupa: svakodnevica Srbije na početku trećeg milenijuma. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 349–375.
Tomanović, Smiljka, Suzana Ignjatović (2004), “Mladi u tranziciji: između porodice porekla i porodice opredeljenja”, in Srećko Mihailović (ed.), Mladi zagubljeni u tranziciji, Beograd: Centar za proučavanje alternativa, pp. 39–64.
Tomanović, Smiljka (2010a), Odrastanje u Beogradu: oblikovanje socijalnih biografija mladih u porodicama dva društvena sloja. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta.
Tomanović, Smiljka (2010b), “Odlike roditeljstva”, Anđelka Milić, Smiljka Tomanović, Milana Ljubičić, Nada Sekulić, Mirjana Bobić, Vesna Miletić-Stepanović, Dragan Stanojević (eds.), Vreme porodica: Sociološka studija o porodičnoj transformaciji u savremenoj Srbiji. Beograd: Institut za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta, pp. 177–194.
Tomanović, Smiljka, Dragan Stanojević (2015), Mladi u Srbiji 2015. Stanja, opažanja, verovanja i nadanja. Belgrade: Friedrich Ebert Stiftung i SeConS.
Tomanović, Smiljka (2017), “Roditeljstvo između familizma i individualizacije: primer Srbije”, in Suzana Ignjatović, Aleksanda Bošković (eds.). Individualizam. Beograd: Institut društvenih nauka, pp. 162–181.
Tuzin, Donald (2004): “Male Bonding”, in Michael Kimmel and Amy Aronson (eds.) Men and Masculinities: A Social, Cultural, and Historical Encyclopedia. Santa Barbara, California: ABC-CLIO Corporate.
Zajović, Staša, Ljupka Kovačević (eds.) (2012), Feministička etika brige: čitanka/reader. Beograd: Žene u crnom: Anima.
Walby, Sylvia (1991), Theorizing Patriarchy. Oxford: Basil Blackwell.
Downloads
Published
28.09.2019
How to Cite
Ćeriman, J. (2019) “The Limits of Individualizing Parenthood in Serbia: Study of Gender Socialization of Children”, Filozofija i društvo/Philosophy and Society. Belgrade, Serbia, 30(3), pp. 399–417. doi: 10.2298/FID1903399C.
Issue
Section
STUDIES AND ARTICLES
License
Articles published in Philosophy and Society are open-access in accordance with the CC BY-NC-ND 4.0 License.
